Blogger Widgets
ԵՊՀ Արևելագիտության ֆակուլտետի Ուսանողական բլոգ

2.18.2012

Թյուրքագիտության ամբիոն

Թյուրքագիտության ամբիոն
Երևանի պետական համալսարանում թուրքերենը դասավանդվում է 1943 թ.-ից, ինչի անմիջական նախաձեռնողն ու կազմակերպիչն էր մեծանուն արևելագետ Հրաչյա Աճառյանը, իսկ առաջին դասախոսը` Մինաս Մինասյանը:

ԵՊՀ թուրքագիտության ամբիոնը հիմնադրվել է 1991 թ.-ին` արաբական և թուրքական բանասիրության ամբիոնի վերակազմավորման արդյունքում: Ամբիոնի հիմնադիր-վարիչն էր պատմական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Մերի Հրաչյայի Քոչարը (1936 - 1994), ով ավարտել էր Մոսկվայի պետական համալսարանը, աշակերտել նախկին Խորհրդային Միության առաջատար բանասերներին և արևելագետներին (մասնավորապես հայազգի ճանաչված թյուրքագետ-լեզվաբան Է. Վ. Սևորդյանին): Բացառիկ արժեքավոր են պրոֆ. Մ. Քոչարի թե´ լեզվաբանական, թե´ գրականագիտական և թե´ պատմագիտական աշխատությունները:

ԵՊՀ թուրքագիտության ամբիոնում դասավանդել են վաստակաշատ արևելագետներ Ե. Սարգսյանը, Ջ. Կիրակոսյանը, Ա. Մինասյանը, Խ. Ամիրյանը, Հ. Մարտիրոսյանը և ուրիշներ: Ներկայումս ամբիոնում դասավանդում են ՀՀ ԳԱԱ թղթակից անդամներ, պրոֆեսորներ Ա. Խառատյանը և Ռ. Սաֆրաստյանը:

2010 թ.-ին ԵՊՀ թուրքագիտության ամբիոնը վերակազմավորվել է թյուրքագիտության ամբիոնի: Ամբիոնի գծով դասավանդվում են թուրքերեն, օսմաներեն, ադրբեջաներեն, ղազախերեն, թյուրքալեզու ժողովուրդների գրականության, մշակույթի ու պատմության հիմնահարցերին առնչվող դասընթացներ: Ամբիոնում հայաստանյան իրականության մեջ առաջին անգամ պատրաստվել են բարձրագույն որակավորմամբ մասնագետներ` «թուրքերեն լեզու» և «թուրք գրականություն» մասնագիտությամբ, ստեղծվել է թուրքերենի` հայերենով գրված առաջին դասագիրքը, որն արդեն իսկ ունեցել է չորս հրատարակություն: Ներկայումս հիշյալ դասագիրքը օգտագործվում է ոչ միայն Հայաստանի, այլև սփյուռքի բոլոր այն բարձրագույն և միջնակարգ ուսումնական հաստատություններում, որտեղ դասավանդվում է թուրքերեն:

2010 թ.-ին ՀՀ-ում Ղազախստանի դեսպանության աջակցությամբ բացվել է «Ղազախերենի, ղազախական մշակույթի ու պատմության կենտրոնը», որը համանման առաջին հաստատությունն էր աշխարհում:

Ամբիոնի դասախոսների վերջին տարիների աշխատանքները տարբեր լեզուներով հրատարակվել են Ֆրանսիայում, ԱՄՆ-ում, Նիդերլանդներում, Կանադայում, Գերմանիայում, Ռուսաստանում, Լեհաստանում, Թուրքիայում, Իրանում, Ղազախստանում, Թուրքմենստանում:

1996 թ.-ից ամբիոնի վարիչն է պատմական գիտությունների թեկնածու, դոցենտ Ալեքսանդր Սաֆարյանը:
Ամբիոնի վարիչ
Դասախոս
Դասախոս

Արաբագիտություն ամբիոն

Արաբագիտություն ամբիոն
Արևելագիտության դասընթացները համալսարանում դասավանդվել են բուհի հիմնադրման առաջին իսկ տարիներից: Արևելագիտության առաջին դասախոսը գրականագետ և արևելագետ Գեւորգ Ասատուրն էր, ով 1921 թվականին աշխատանքի է հրավիրվում որպես վրացերենի և Արևելքի գրականության դասախոս:

1940 թվականի սեպտեմբերից պրոֆեսոր Հ. Աճառյանի նախաձեռնությամբ ստեղծվում է արևելյան բանասիրության ամբիոն: Նույն թվականին բացվում է նաև Արևելյան լեզուների և գրականության բաժինն իր երկու` իրանական և արաբական ճյուղերով:

Ձևականորեն Արաբագիտության ամբիոնի՝ որպես ԵՊՀ գիտաուսումնական ինքնուրույն ստորաբաժանման պատմությունն սկսվում է 1991 թվականից, երբ ԵՊՀ գիտխորհրդի որոշմամբ Արաբական և թուրքական բանասիրության և Արևելքի երկրների պատմության ամբիոնների վերակազմավորման արդյունքում ստեղծվեց Արաբագիտության ամբիոն: Սակայն արաբագիտության արմատները համալսարանում ձգվում են դեպի ավելի վաղ ժամանակներ:

Արաբերենը դասավանդվել է Երևանի համալսարանում նրա հիմնադրման առաջին օրերից, 40-ական թվականներին բանասիրական ֆակուլտետի կազմում ձևավորվել է արևելյան լեզուների ամբիոն, իսկ 1968 թվականից, երբ հիմնվեց արևելագիտության ֆակուլտետը, այդ ամբիոնը բաժանվեց իրանական բանասիրության և արաբական ու թուրքական բանասիրության երկու ամբիոնի:

Արաբագիտության բնագավառում ակադեմիական ավանդույթների առաջացումը, մասնագիտական կադրային բազայի ձևավորումն ու զարգացումը համալսարանում անվերապահորեն կապված են արաբական և թուրքական բանասիրության ամբիոնի վարիչ, 1977-1993 թթ. արևելագիտության ֆակուլտետի դեկան պրոֆ. Մերի Քոչարի անվան հետ: Այժմ Արաբագիտության ամբիոնի վարիչի պաշտոնակատարը բ. գ. թ. Սոնա Տոնիկյանն է:

Այժմ ամբիոնի գիտակրթական գործունեության ոլորտը ներառում է արաբագիտության բոլոր հիմնական ուղղությունները` լեզվաբանությունը, միջնադարյան արաբական մշակույթն ու պատմությունը, իսլամագիտությունը, նոր և նորագույն ժամանակների արաբական գրականությունը, ժամանակակից տարածաշրջանային խնդիրների ուսումնասիրությունը, ինչպես նաև եբրայագիտությունը։

Ամբիոնի շրջանավարտներն աշխատում են գիտահետազոտական, մանկավարժական, դիվանագիտական, հասարակական-քաղաքական գործունեության ասպարեզներում, պետական կառավարման մարմիններում, միջազգային կազմակերպություններում։
Դասախոս
Դասախոս
Դասախոս

2.17.2012

ԿԱՌՈՒՑՎԱԾՔ


Արաբագիտություն ամբիոն
Արևելագիտության դասընթացները համալսարանում դասավանդվել են բուհի հիմնադրման առաջին իսկ տարիներից: Արևելագիտության առաջին դասախոսը գրականագետ և արևելագետ Գեւորգ Ասատուրն էր, ով 1921 թվականին աշխատանքի է հրավիրվում որպես վրացերենի և Արևելքի գրականության դասախոս:

1940 թվականի սեպտեմբերից պրոֆեսոր Հ. Աճառյանի նախաձեռնությամբ ստեղծվում է արևելյան բանասիրության ամբիոն: Նույն թվականին բացվում է նաև Արևելյան լեզուների և գրականության բաժինն իր երկու` իրանական և արաբական ճյուղերով:

Ձևականորեն Արաբագիտության ամբիոնի՝ որպես ԵՊՀ գիտաուսումնական ինքնուրույն ստորաբաժանման պատմությունն սկսվում է 1991 թվականից, երբ ԵՊՀ գիտխորհրդի որոշմամբ Արաբական և թուրքական բանասիրության և Արևելքի երկրների պատմության ամբիոնների վերակազմավորման արդյունքում ստեղծվեց Արաբագիտության ամբիոն: Սակայն արաբագիտության արմատները համալսարանում ձգվում են դեպի ավելի վաղ ժամանակներ:

Արաբերենը դասավանդվել է Երևանի համալսարանում նրա հիմնադրման առաջին օրերից, 40-ական թվականներին բանասիրական ֆակուլտետի կազմում ձևավորվել է արևելյան լեզուների ամբիոն, իսկ 1968 թվականից, երբ հիմնվեց արևելագիտության ֆակուլտետը, այդ ամբիոնը բաժանվեց իրանական բանասիրության և արաբական ու թուրքական բանասիրության երկու ամբիոնի:

Արաբագիտության բնագավառում ակադեմիական ավանդույթների առաջացումը, մասնագիտական կադրային բազայի ձևավորումն ու զարգացումը համալսարանում անվերապահորեն կապված են արաբական և թուրքական բանասիրության ամբիոնի վարիչ, 1977-1993 թթ. արևելագիտության ֆակուլտետի դեկան պրոֆ. Մերի Քոչարի անվան հետ: Այժմ Արաբագիտության ամբիոնի վարիչի պաշտոնակատարը բ. գ. թ. Սոնա Տոնիկյանն է:

Այժմ ամբիոնի գիտակրթական գործունեության ոլորտը ներառում է արաբագիտության բոլոր հիմնական ուղղությունները` լեզվաբանությունը, միջնադարյան արաբական մշակույթն ու պատմությունը, իսլամագիտությունը, նոր և նորագույն ժամանակների արաբական գրականությունը, ժամանակակից տարածաշրջանային խնդիրների ուսումնասիրությունը, ինչպես նաև եբրայագիտությունը։
Ամբիոնի շրջանավարտներն աշխատում են գիտահետազոտական, մանկավարժական, դիվանագիտական, հասարակական-քաղաքական գործունեության ասպարեզներում, պետական կառավարման մարմիններում, միջազգային կազմակերպություններում։
Դասախոս
Դասախոս
Թյուրքագիտության ամբիոն
Երևանի պետական համալսարանում թուրքերենը դասավանդվում է 1943 թ.-ից, ինչի անմիջական նախաձեռնողն ու կազմակերպիչն էր մեծանուն արևելագետ Հրաչյա Աճառյանը, իսկ առաջին դասախոսը` Մինաս Մինասյանը:

ԵՊՀ թուրքագիտության ամբիոնը հիմնադրվել է 1991 թ.-ին` արաբական և թուրքական բանասիրության ամբիոնի վերակազմավորման արդյունքում: Ամբիոնի հիմնադիր-վարիչն էր պատմական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Մերի Հրաչյայի Քոչարը (1936 - 1994), ով ավարտել էր Մոսկվայի պետական համալսարանը, աշակերտել նախկին Խորհրդային Միության առաջատար բանասերներին և արևելագետներին (մասնավորապես հայազգի ճանաչված թյուրքագետ-լեզվաբան Է. Վ. Սևորդյանին): Բացառիկ արժեքավոր են պրոֆ. Մ. Քոչարի թե´ լեզվաբանական, թե´ գրականագիտական և թե´ պատմագիտական աշխատությունները:

ԵՊՀ թուրքագիտության ամբիոնում դասավանդել են վաստակաշատ արևելագետներ Ե. Սարգսյանը, Ջ. Կիրակոսյանը, Ա. Մինասյանը, Խ. Ամիրյանը, Հ. Մարտիրոսյանը և ուրիշներ: Ներկայումս ամբիոնում դասավանդում են ՀՀ ԳԱԱ թղթակից անդամներ, պրոֆեսորներ Ա. Խառատյանը և Ռ. Սաֆրաստյանը:

2010 թ.-ին ԵՊՀ թուրքագիտության ամբիոնը վերակազմավորվել է թյուրքագիտության ամբիոնի: Ամբիոնի գծով դասավանդվում են թուրքերեն, օսմաներեն, ադրբեջաներեն, ղազախերեն, թյուրքալեզու ժողովուրդների գրականության, մշակույթի ու պատմության հիմնահարցերին առնչվող դասընթացներ: Ամբիոնում հայաստանյան իրականության մեջ առաջին անգամ պատրաստվել են բարձրագույն որակավորմամբ մասնագետներ` «թուրքերեն լեզու» և «թուրք գրականություն» մասնագիտությամբ, ստեղծվել է թուրքերենի` հայերենով գրված առաջին դասագիրքը, որն արդեն իսկ ունեցել է չորս հրատարակություն: Ներկայումս հիշյալ դասագիրքը օգտագործվում է ոչ միայն Հայաստանի, այլև սփյուռքի բոլոր այն բարձրագույն և միջնակարգ ուսումնական հաստատություններում, որտեղ դասավանդվում է թուրքերեն:

2010 թ.-ին ՀՀ-ում Ղազախստանի դեսպանության աջակցությամբ բացվել է «Ղազախերենի, ղազախական մշակույթի ու պատմության կենտրոնը», որը համանման առաջին հաստատությունն էր աշխարհում:

Ամբիոնի դասախոսների վերջին տարիների աշխատանքները տարբեր լեզուներով հրատարակվել են Ֆրանսիայում, ԱՄՆ-ում, Նիդերլանդներում, Կանադայում, Գերմանիայում, Ռուսաստանում, Լեհաստանում, Թուրքիայում, Իրանում, Ղազախստանում, Թուրքմենստանում:

1996 թ.-ից ամբիոնի վարիչն է պատմական գիտությունների թեկնածու, դոցենտ Ալեքսանդր Սաֆարյանը:
Իրանագիտության ամբիոն